هیچ محصولی در سبد خرید نیست.
وکیل کیفری
وکیل کیفری
14
دی
دی
وکیل کیفری کیست؟
در پاسخ به این سوال که وکیل کیفری کیست به بررسی تعریف وکیل کیفری، نحوه بررسی و پیگیری مسائل حقوق جزای اختصاصی و عمومی و مستندات قانونی دخالت وکیل در پرونده کیفری، بررسی وکیل تسخیری در امور کیفری، اصطلاحات وکیل جنایی، حق داشتن وکیل و وظایف و نقش وکیل در امور کیفری می پردازیم.
وکیل کیفری
وکیل کیفری، دانش آموختۀ کارشناسی حقوق است که دارای پروانه وکالت کارآموزی با محدوده برخی دعاوی کیفری و یا دارای پروانه وکالت پایه یک دادگستری موضوع قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت، یا قانون حاکم بر وکلای موضوع ماده 187 قانون برنامه سوم توسعه و یا دارای پروانه وکالت موضوع قانون تسهیل صدور کسب و کار می باشد .
باید دانست وکیل کیفری بررسی و پیگیری مسائل حقوق جزای اختصاصی و قانونی بودن جرائم و مجازاتهای حدود، قصاص، دیات و مجازاتهای تعزیری درجه 1 تا 8 (حبس، شلاق، جزای نقدی) و همچنین مجازات های تکمیلی و تبعی، نحوه تعیین و اعمال مجازاتها، اعمال تخفیف و معافیت از مجازاتها، اعمال قواعد کیفری تعویق صدور حکم، تعلیق اجرای مجازات، استفاده از نظام نیمه آزادی، نظام آزادی مشروط، نظارت الکترونیک، مجازات های جایگزین حبس شامل دوره مراقبت، خدمات عمومی رایگان، جزای نقدی، جزای نقدی روزانه، قواعد حاکم بر محرومیت از حقوق اجتماعی و اعمال مجازاتها و اقدامات تامینی حاکم بر اطفال و نوجوانان و همچنین قواعد حاکم بر سقوط مجازات ها شامل عفو، نسخ قانون، گذشت شاکی، مرور زمان ، شرایط توبه، اعمال قاعده دراء، شرایط حاکم بر شروع به جرم، شرکت در جرم، معاونت در جرم، سردستگی گروه مجرمانه سامان یافته، تعدد و تکرار جرم، شرایط مسئولیت کیفری، موانع مسئولیت کیفری و ادله اثبات جرائم (اقرار، شهادت، سوگند و علم قاضی ) و شرایط استرداد اموال توقیفی در جرائم حاکم بر اشخاص حقیقی و حقوقی را با تکیه بر قواعد مکانی و زمانی حاکم بر جرم و مجازاتهای موضوع حقوق جزای عمومی، و جرائم موضوع کتاب حدود، قصاص، دیات، تعزیرات ، مجازات های بازدارنده، جرائم رایانه ای و جرائم مرتبط با تعزیرات حکومتی را با توسل بر قواعد کیفری ایران و شرایط شکلی آن را با قانون آیین دادرسی کیفری ایران پیش می برد.
در تمام امور کیفری طرفین می توانند وکیل کیفری خود را انتخاب و معرفی نمایند. وقت دادرسی به متهم، شاکی، مدعی خصوصی و وکلای مدافع آنان ابلاغ خواهد شد. در صورت تعدد وکیل حضور یکی از وکلا برای تشکیل و رسیدگی کافی است.
در جرایم کیفری به طور معمول می توان حداکثر دو وکیل به دادگاه معرفی کرد و در جرایمی که در صلاحیت دادگاه کیفری یک است از جمله قصاص نفس، اعدام، حبس ابد، قطع عضو، جرایم سیاسی و مطبوعاتی و… می توان حداکثر سه وکیل معرفی نمود و در مرحله تحقیقات مقدماتی یک وکیل معرفی نماید. در جرایمی که مجازات آن سلب حیات یا حبس ابد است، چنانچه متهم اقدام به معرفی وکیل در مرحله اول یعنی در دادسرا ننماید یا امکان مالی برای استخدام وکیل را نداشته باشد، دادگاه اقدام به اخذ وکیل تسخیری می کند.
وکیل در پرونده کیفری
مستند قانونی دخالت وکیل در پرونده کیفری ماده 48 قانون آیین دادرسی کیفری است و مطابق این ماده قانونی افراد می توانند از زمانی که تحت تعقیب قانونی قرار می گیرند، وکیل مدنظر خود را معرفی نمایند. متهم می تواند از زمانی که تحت نظر گرفته می شود تقاضا داشتن وکیل کند و با همراهی وکیل خود در بازجویی ها و تحقیقات حضور داشته باشد. وکیل مجرب و آگاه از قوانین کیفری، راهنمایی های لازم را جهت ارائه اطلاعات مورد نیاز بازپرس و دادگاه کیفری یک، دو و دادسرا و دادگاه انقلاب در اختیار موکل خود قرار می دهد و مانع از آن می شود که بی اطلاعی و ناآگاهی موکل از مسائل و قواعد کیفری او را به دردسرهای بزرگ تر بکشاند و موجب تضییع حقوق وی بشود.
وکیل بعد از اینکه با موکل تحت نظر ملاقات داشت، باید تمام آنچه که ملاحظه کرده، دیده و شنیده است را طی گزارش مفصل در پرونده درج نماید. این ملاقات می تواند یک ساعت به طول بیانجامد و آنچه موکل به آن نیاز دارد وکیل به وی انتقال دهد. حضور قانونی وکیل در پرونده کیفری باعث می شود، که رسیدگی قضایی نظم بهتری پیدا کند و از اتلاف وقت طرفین دعوا و اطاله دادرسی جلوگیری شود. بهترین وکیل پایه‌یک دادگستری معمولاً به پرونده های کیفری ورود می کند، چون این گونه پرونده ها به مهارت های چند جانبه نیاز دارند و شخص را می طلبد که غیر از تحصیلات آکادمیک، تجربیات کیفری و دوره های عملی را به خوبی پشت سر گذاشته و ازنظر شخصیتی ویژگی های منحصر به فردی داشته باشد.
علم و تخصص وکیل در پرونده کیفری و اشراف وی بر مواد قانونی مختلف تأثیر زیادی بر تهیه لایحه مستدل و مستند کیفری خواهد داشت. قوانین کیفری مانند قانون مجازات اسلامی، قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، قانون مبارزه با پول شویی، قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاه برداری و سایر قوانینی که با جرایم کیفری ارتباط مستقیمی دارند، باید به طور کامل مورد مطالعه وکیل در پرونده کیفری قرارگرفته باشد.
وکیل در پرونده کیفری کسی است که با توجه به علاقه و تخصص در زمینه امور جزایی و کیفری و تسلط نسبی بر قوانین در کلیه دعوای کیفری مانند قتل و خیانت در امانت، کلاه برداری، فروش مال غیر، سرقت، فوت در تصادفات رانندگی، دیه، ضرب و جرح، نزاع، جعل و استفاده از سند مجعول، توهین، تجاوز به عنف، تهدید، آدم ربایی، مزاحمت تلفنی، مواد مخدر می تواند طرح شکایت و یا دفاع نماید.
برای مثال وکیل فضای مجازی فردی است که با آگاهی از قوانین مرتبط با فضای مجازی (اینترنت) و آنلاین (برخط) بتواند جرائم صورت گرفته در بستر اینترنت را شناسایی کند. یا اینکه بتواند مشاوره حقوقی در این زمینه ارائه دهد. همچنین برخی وکلا با آگاهی از قوانین مرتبط فروش مال غیر، مشاوره حقوقی در خصوص رفتارهای مجرمانه و مجازات فروش مال متعلق به غیر را ارائه دهد. که اصطلاحاً به آن وکیل فروش مال غیر گفته می شود.
وکیل کیفری متخصص
طبق تعاریف وکیل کیفری متخصص با تکیه بر قانون کیفری و شرایط جرائم و مجازات ها می تواند نسبت به هر موضوع کیفری که مطرح می‌گردد دفاعیات تخصصی انجام بدهد و چنانچه بتواند نسبت به برخی امور مرتبط با طرح دفاع از شکایات کیفری اعم از ماهیت و قواعد و مقررات شکلی اطلاع و تجربه داشته باشد، وکیل کیفری متخصص گفته می شود.
وکیل تسخیری با وکیل معاضدتی تفاوت دارد و این تفاوت در این است که وکیل معاضدتی در پرونده های حقوقی و مدنی از طرف دادگاه برای کمک به معسرین استخدام می‌شوند. در حالی که وکیل تسخیری در پرونده های کیفری و در مواردی که جرم دارای مجازات سلب حیات، حبس ابدو مواردی از این دست باشد با الزام قانون و توسط مرجع قضائی کیفری به کار گرفته می شود.
وکیل جنایی در ایران:
به معنی وکیل متخصص در امور کیفری بوده که دارای خصوصیات یک وکیل کیفری متخصص می‌باشد. وکیل پایه یک دادگستری جنایی یا وکیل کیفری مجرب و متخصص در امور جنایی شخصی است که علاوه بر دانش و تحصیلات تخصصی در زمینه امور جزایی و کیفری، دارای تجربه کاری در پرونده‌های کیفری بوده و با رویه مرسوم محاکم کیفری، دادسراها و روال انجام امور تحقیقات مقدماتی ضابطین قضایی آشنایی کافی داشته باشد.
و همچنین با قوانین جزایی از جمله قانون مجازات اسلامی، آیین دادرسی کیفری، قانون مبارزه با مواد مخدر، قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز و قوانین مرتبط دیگری که در این زمینه وجود دارد، آراء وحدت رویه در امور کیفری، نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضاییه و دکترین حقوقی به‌خوبی آشنا می باشد. از آنجایی که در امور جزایی در موارد متعددی با مسائلی مواجه می شویم که عواطف روحی روانی انسان را درگیر خود می کند و همچنین با توجه به این موضوع که معمولا پرونده های کیفری دارای ذاتی خشن و کم انعطاف هستند، بسیار مهم است که وکیل کیفری آمادگی روانی لازم را برای مواجهه با مسائلی این چنین داشته باشد.
مقاله جامع وکیل جنایی را اینجا ببینید
حق وکیل در قانون آیین دادرسی کیفری:
در قانون آیین دادرسی کیفری حق داشتن وکیل به عنوان یکی از حقوق دفاعی اشخاص محسوب می گردد و مطابق ماده ۵ قانون آیین دادرسی کیفری متهم باید در اسرع وقت از موضوع و ادله انتسابی و از حق دسترسی به وکیل بهره مند گردد.
همچنین ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی کیفری اعلام می نماید متهم با شروع تحت نظر قرار گرفتن می تواند تقاضای حضور وکیل بنماید. که در این صورت وکیل با رعایت محرمانه بودن تحقیقات و مذاکرات می تواند با شخص تحت نظر ملاقات کند. در پایان ملاقات با متهم که نباید بیش از یک ساعت زمان ببرد می تواند ملاحضات کتبی خود را برای درج در پرونده ارائه نماید.
مطابق ماده ۱۹۰ قانون آیین دادرسی کیفری متهم می تواند در مرحله تحقیقات مقدماتی یک نفر وکیل به همراه خود داشته باشد. و این حق باید قبل از شروع تحقیقات به متهم ابلاغ و تفهیم شود و مطابق این ماده وکیل متهم میتواند با کسب اطلاع از اتهام و دلایل انتسابی مطالبی که برای کشف حقیقت یا اجرای قانون لازم می باشد را بیان نماید.
مطابق تبصره اصلاحی مورخ ۲۴/۳/۱۳۹۴ کمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی، سلب حق همراه داشتن وکیل و عدم تفهیم این حق به متهم به ترتیب موجب مجازات انتظامی درجه هشت (انفصال موقت از یک تا شش ماه) و درجه سه (کسر حقوق ماهانه تا یک سوم از یک ماه تا شش ماه) خواهد بود.
مطابق تبصره ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی در جرائم علیه امنیت داخلی یا خارجی و جرائم سازمان یافته که دارای مجازات های سلب حیات، حبس ابد و جرائم موجب قطع عضو یا جنایات عمدی علیه تمامیت جسمانی با میزان نصف دیه کامل یا بیش از آن، در مرحله تحقیقات مقدماتی افراد می توانند وکیل بگیرند. ولی می بایست وکلای انتخابی خود را از بین وکلای دادگستری و مورد تایید رئیس قوه قضائیه انتخاب نمایند.
وکیل نظامی