انواع طلاق بر اساس درخواست کننده طلاق

هرچند طلاق، حق مرد می باشد، اما در شرایطی، زن هم می تواند از دادگاه تقاضای طلاق کند و یا هردوی زوجین می توانند با توافق به زندگی مشترکشان خاتمه دهند. لذا انواع و اقسام طلاق، بر اساس درخواست کننده طلاق به شرح زیر است:

1. طلاق از طرق مرد:
   

   برای درخواست طلاق از طرف مرد ، باید تشریفاتی طی شود ، هرچند طلاق در گذشته به عنوان یکی از حقوق مرد محسوب می شد اما امروزه رعایت این تشریفات الزامی است که در ماده 1133 قانون مدنی نیز بر این نکته تاکید شده است : (مرد می تواند با رعایت شرایط مقرر در این قانون با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق همسرش را بنماید.)
   مرد برای این که همسرش را طلاق بدهد باید به دادگاه درخواست گواهی عدم امکان سازش بدهد و پس از آن درصورتی که به دادگاه ثابت کند که امکان ادامه زندگی مشترک برای او وجود ندارد ، این گواهی به او اعطا میشود در این فاصله او باید در جلسات داوری شرکت کرده و همه حق و حقوق زن من جمله مهریه ، نفقه نحله و از این قبیل را به او بپردازد. 

2. طلاق از طرف زن:
   

   طلاق از طرف زن به دو طریق ممکن است ، یکی این که وکالت در طلاق ، یا در اصطلاح عرفی ، حق طلاق داشته باشد.و دیگری این که به استناد داشتن شرایط عسر و حرج یا شرایط دیگر ، از دادگاه حکم طلاق بگیرد که در زیر هر کدام از این شرایط توضیح داده شده است.
   

3. طلاق توافقی:در این نوع طلاق طرفین باهم توافق می کنند که از هم جدا شوند و به زندگی مشترک خود خاتمه بدهند. با این حال طرفین باید تشریفاتی را طی کنند و پس از آن می بایست از دادگاه ، تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش کنند.

طلاق با داشتن حق طلاق: مرد می تواند به همسر خود وکالت بدهد که از او طلاق بگیرد. هر چند داشتن این وکالت به این معنی نیست که زن هر زمان که بخواهد می تواند از شوهرش طلاق بگیرد ، بلکه باید همچنان تشریفات طلاق را طی کند.

طلاق با داشتن عسر و حرج یا شرایط دیگر: در قانون پیش بینی شده است که زن می تواند در شرایطی از دادگاه بخواهد تا حکم طلاق او را صادر کند. این شرایط عبات است از این که مرد نفقه اش را نپردازد ، شوهر بیش از چهار سال غایب باشد. و این که موارد عسر و حرج وجود داشته باشد: (به وجود آمدن وضعیتی که ادامه زندگی را برای زوجه با مشقت همراه ساخته و تحمل آن مشکل باشد.)

انواع طلاق بر اساس شکل طلاق

پس از این که زن و شوهر از یکدیگر جدا می شوند ، در طول مدت عده زن ، مرد می تواند به زن رجوع کند. به این معنی که بدون این که لازم باشد دوباره باهم ازدواج کنند ، و تنها با ثبت رجوع، می توانند زندگی مشترک خود را از سر بگیرند. حق رجوع همواره با مرد است حتی اگر طور دیگری توافق شود.

طلاق بر اساس امکان رجوع به دو نوع طلاق بائن و طلاق رجعی تقسیم می شود:

طلاق رجعی: این طلاق، از انواع و اقسام طلاق است و طلاقی است که مرد می تواند در طول مدت عده به زن رجوع کند و زندگی مشترکشان را از سر بگیرند . پس از اتمام عده ، حق رجوع از بین می رود . اکثر طلاق هایی که ثبت می شود از نوع طلاق رجعی است مگر این که در قانون ذکر شده باشد که از نوع بائن است که در ادامه توضیح داده شده است .

طلاق بائن: یکی از انواع و اقسام طلاق است که مرد حق رجوع به زن را ندارد. طبق ماده 1145 قانون مدنی در موارد زیر، طلاق از نوع بائن است:

1. طلاقی که قبل از نزدیکی واقع شود.

2. طلاق یائسه.

3. طلاق خلع و مبارات مادام که زن رجوع به عوض نکرده باشد.

4. سومین طلاق که بعد از سه وصلت متوالی به عمل آید اعم از این که وصلت در نتیجه رجوع باشد یا در نتیجه نکاح جدید.

   رجوع با هر عملی ممکن است حاصل شود و شرایط خاصی برای آن در نظر نشده است اما با این حال ثبت آن الزامی است .

 طلاق خلع و مبارات، یکی از انواع و اقسام طلاق بائن است و طلاقی است که طرفین به علت کراهتی که از هم دارند، از یکدیگر جدا می شوند. در این طلاق که زن مالی را به مرد می بخشد تا مرد را به طلاق راضی کند و تا زمانی که زن از این مال رجوع نکرده باشد، طلاق از نوع بائن محسوب می شود؛ زیرا زمانی که زن از بذل رجوع کند، مرد هم می تواند از طلاق رجوع کند.

طلاق نوعی ایقاع است که یکی از راه های خاتمه نکاح می باشد که در قوانین ایران برای این که زن و شوهر از یک دیگر طلاق بگیرند باید تشریفاتی را طی کنند . طلاق در فقه اسلامی حق مرد می باشد اما طرفین می توانند با توافق، به زن وکالت طلاق بدهند. به علاوه شرایطی وجود دارد که زن می تواند از دادگاه حکم طلاق بگیرد.

طلاق پروسه ای استرس آور و ناراحت کننده است که اگر با عدم مشاوره درست و حمایت وکیل انجام نشود، ممکن است حق و حقوق یکی از طرفین پایمال شود. پیشنهاد ما به شما استفاده از سرویس مشاوره رایگان آوای رهنما در مورد طلاق است. همین حالا با ما تماس بگیرید:

طلاق رجعی و بائن

برگشت یا رجوع از طلاق بسته به سند تنظیمی در خصوص نوع طلاق که در رای دادگاه خانواده نوشته مبشود دارد و از آنجا که طلاق بر دو نوع رجعی و بائن می باشد در این مقاله به توضیح آنها می پردازیم 

طلاق رجعی 

طلاق رجعی، طلاقی است که در آن شوهر حق دارد که در زمان عده به زن رجوع کند. یعنی پس از وقوع طلاق، مرد به واسطه سخن یا رفتاری، فقط و فقط در زمان عده، تمایل خود را به ادامه زندگی با زن اعلام می‌دارد، بدون این که نیاز به خواندن مجدد صیغه ازدواج باشد. ماده ۱۱۴۸ قانون مدنی بیان می‌دارد که: «در طلاق رجعی برای شوهر در مدت عده حق رجوع است.» فلسفه وجودی چنین حکمی این است که پیوندهای عاطفی میان زن و شوهر گاهی پس از وقوع طلاق سبب تمایل ایشان به بازگشت به زندگی مشترک می‌شود و قانون‌گذار با این کار عملا راه را برای بازگشت به زندگی مشترک هموارتر کرده است. عده عبارت است از مدتی که تا انقضای آن، زنی که عقد نکاح او منحل شده است نمی‌تواند شوهر دیگر اختیار کند.

طلاق بائن چیست؟

طلاق بائن عبارت است از طلاقی که شوهر در زمان عده حق رجوع و بازگشت به زن را ندارد. ماده ۱۱۴۴ قانون مدنی می‌گوید که در طلاق بائن برای شوهر حق رجوع نیست. قانونگذار در ماده ۱۱۴۵ قانون مدنی موارد طلاق بائن را بیان می‌کند. در موارد ذیل طلاق بائن است:

 1. طلاقی که قبل از نزدیکی واقع شود.

 2. طلاق یائسه

 3. طلاق خلع و مبارات، مادام که زن رجوع به عوض نکرده باشد.

 4. سومین طلاق که بعد از سه وصلت متوالی به عمل آید، اعم از این که وصلت در نتیجه رجوع باشد یا در نتیجه نکاح جدید.

البته با توجه به رویه قضایی و نظریات مشورتی، طلاق قضایی که زن به دلیل عسر و حرج تقاضای طلاق دارد و حاکم او را طلاق می‌دهد نیز بائن است. همچنین طلاق توافقی نیز چون در قالب طلاق خلع و یا مبارات صورت می‌گیرد، بائن بوده و رجوع در آن معنا ندارد.

نکته مهمی که در تشخیص طلاق رجعی از بائن وجود دارد این است که طلاق بائن تنها منحصر به همین موارد است و غیر از این موارد، هر طلاقی که رخ دهد رجعی است.

فرق طلاق رجعی و بائن

 • اولین و مهم‌ترین تفاوتی که این دو طلاق با هم دارند و سبب جدا شدن این دو از هم می‌شود. این است که در طلاق رجعی مرد حق بازگشت زن به زندگی و رجوع به زن را در زمان عده دارد، اما در طلاق بائن امکان رجوع از طلاق و بازگشت به زن برای مرد وجود نخواهد داشت. در طلاق بائن اگر زن و مرد بخواهند با یکدیگر زندگی کنند، باید مجددا با اجرای شرایط خاص به خود عقد جدیدی را برقرار کنند.

 • نکته دیگر آنکه در طلاق رجعی زن باید حتما عده خود را نگه دارد. یعنی در مدت این عده، به هیچ عنوان نمی‌تواند با مرد دیگری ازدواج کند و باید تا پایان مدت عده صبر کند. اما در طلاق بائن اگر طلاق عده نداشته باشد، زن می‌تواند بلافاصله با مرد دیگری ازدواج کند. اگر طلاق بائن نیز عده داشته باشد،‌ زن باید عده را نگه دارد اما در مدت این عده، مرد حق رجوع به او را ندارد. 

 • از اقسام طلاق بائن ، طلاق زن یائسه و طلاق قبل از آمیزش جنسی است که عده ندارند. پس به عنوان مثال زنی که یائسه است در صورتی که طلاق بگیرد، عده نداشته و بلافاصله می‌تواند با مرد دیگری ازدواج کند. به عنوان مثالی دیگر اگر زن و شوهری پس از سومین ازدواج متوالی با یکدیگر از هم جدا شوند، ‌طلاق بائن است ولی عده دارد و زن تا پایان آن نمی‌تواند با مرد دیگری ازدواج کند و برای مرد نیز حق رجوع در مدت عده وجود ندارد.

 •  در طلاق بائن پس از اجرای صیغه طلاق و فوت هر یک از طرفین، دیگر ارثی به دیگری نمی‌رسد. درحالی‌که در طلاق رجعی، حتی در مدت عده رابطه ارث بردن میان زن و شوهر برقرار است.

 • حق نفقه زن در مدت عده در طلاق رجعی باقی است، مگر این که زن ناشزه گردد و در طلاق بائن زن حق نفقه ندارد.

 •  در عده طلاق رجعی، زن کماکان زوجه مرد محسوب می‌شود. بنابراین مرد باید به وظایف خود در برابر زن عمل کند و به عنوان مثال، حق ندارد زن را از منزل مسکونی خود بیرون کند.