دادگاه می‌تواند (عبارت می‌تواند نشان‌دهنده این است که دادگاه در اعمال مجازات تکمیلی اختیار دارد نه اجبار) فردی را که بابت جرم به مجازات حدی، مجازات قصاص یا مجازات تعزیری درجه شش تا درجه یک محکوم نموده است را با رعایت شرایط مقرر در قانون مجازات اسلامی به یک یا چند مجازات تکمیلی موضوع بندها و تبصره‌های ماده ۲۳ قانون مجازات اسلامی محکوم نماید و مجازات تکمیلی می‌بایست متناسب با جرم ارتکابی و خصوصیات مجرم باشد و دادگاه در اعمال این مجازات از آزادی عمل برخوردار نبوده و مجازات تکمیلی باید متناسب با جرم ارتکابی و خصوصیات مجرم باشد. البته ضمانت اجرای عدم رعایت این دو مورد در قانون پیش‌بینی‌نشده است.