ساده خوان ماده 126 قانون مجازات اسلامی
اشخاص زیر معاون جرم محسوب می شوند:
الف- هرکس دیگری را ترغیب، تهدید، تطمیع، یا تحریک به ارتکاب جرم کند یا با دسیسه یا فریب یا سوءاستفاده از قدرت، موجب وقوع جرم گردد.
ب- هرکس وسایل ارتکاب جرم را بسازد یا تهیه کند یا طریق ارتکاب جرم را به مرتکب ارائه دهد.
پ- هرکس وقوع جرم را تسهیل کند.
تبصره- برای تحقق معاونت در جرم، وحدت قصد و تقدم یا اقتران زمانی بین رفتار معاون و مرتکب جرم شرط است. چنانچه فاعل اصلی جرم، جرمی شدیدتر از آنچه مقصود معاون بوده است مرتکب شود، معاون به مجازات معاونت در جرم خفیفتر محکوم می شود.
مصادیق معاونت
تحریک: به معنای برانگیختن و به حرکت درآوردن است وتحریک شامل هرنوع عملی است که مباشر مادی جرم را مصمم به ارتکاب جرم نماید همچنین تحریک باید فردی ومستقیم باشد یعنی محرک در شخصی معین ،تصمیم به ارتکاب جرم معینی را برانگیزد به علاوه تحریک به ارتکاب جرم وقتی مستوجب کیفر برای معاون جرم است که نتیجه ای بر آن مترتب شود یعنی با تحریک یا جرمی واقع شود یا شروع به اجرای آن شده باشد
ترغیب:یعنی ایجاد میل و علاقه ارتکاب جرم در دیگری و مصمم نمودن مباشر به ارتکاب جرم است و وسایل ترغیب ممکن است بیان مطالب مهیج کننده احساسات ویا در مواردی توام با وعده و وعید و دادن انگیزه های مالی برای سوق دادن دیگران به رفتار مجرمانه باشد
تهدید:در لغت به معنای ترساندن است . در این مصداق معاون جرم در صورتی مستوجب کیفر است که اضطراب ناشی از تهدید در مباشر جرم او را مصمم به ارتکاب جرم نماید و به صورت کلی وجود تهدید موثر امری نسبی است و منوط به وجود شرایط و اوضاع و احوال تهدید کننده و تهدید شونده دارد ولی باید به این موضوع توجه داشت که اکراه در غالب تهدید از موارد رفع مسئولیت کیفری و معافیت از مجازات است.
تطمیع:در لغت به معنای وادار کردن به کاری است و تفاوت تطمیع با ترغیب در این است که در تطمیع انگیزه های مصمم کردن مباشر به ارتکاب جرم منحصرا جنبه مادی و مالی دارد اما در ترغیب انگیزه ای که منتهی به تصمیم مباشر به ارتکاب جرم میشود میتواند هم مالی و هم معنوی باشد
دسیسه و فریب و نیرنگ موجب وقوع جرم: فریب و نیرنگ به معنی مکر وحیله است و اگر مکر وحیله به صورت پنهانی صورت گیرد به آن دسیسه میگویند
تهیه وسایل ارتکاب جرم:این مصداق از معاونت معمولا به زمان قبل از وقوع جرم مربوط است و وسایل ارتکاب جرم میتواند اموال منقول نظیر اسلحه باشد یا از اموال غیر منقول باشد مثلا شخصی محلی را برای بازداشت غیر قانونی تهیه کند،معاون جرم شناخته میشود.
ارائه طریق ارتکاب جرم:یعنی معاون جرم روش ارتکاب جرم را با علم به قصد مرتکب ارائه دهد.
تسهیل ارتکاب جرم:معاونت در جرم از طریق تسهیل در ارتکاب جرم قبل از وقوع جرم مانند موردی که کسی در محلی کمین کند برای اینکه سارق بتواند در فرصت مناسب داخل خانه گردیده ومبادرت به سرثت اموال کند .گاهی معاونت در جرم از طریق تسهیل در ارتکاب جرم از طریق انجام عملیاتی است که مقارن با ارتکاب اعمال مادی جرم به وسیله مباشر انجام میشود مانند کسی که با اغفال مالباخته به اموری توجه او را جلب کند که در اثر این غفلت سارق بتواند به راحتی کیف پول مالباخته را از جیب او خارج کند.
متن ماده 126 قانون مجازات اسلامی