آئین نامه اجرایی ماده 48 قانون تجارت الکترونیکی با موضوع تعریف مصرف کننده، تامین کننده و نحوه طرح شکایت و تقاضا نامه و مدت و نحوه رسیدگی.
آرشیو دسته بندی: حقوق جرائم اینترنتی، رایانه ای و دیجیتال (سایبری)
حقوق جرائم اینترنتی، رایانه ای و دیجیتال (سایبری)
فرد آگاه از حقوق جرائم اینترنتی، رایانه ای و دیجیتال (سایبری) بر اساس قوانین کامپیوتری و قوانین مرتبط با رفتارهای رایانه ای مبادرت به دفاع از حقوق سایبری خود یا اشخاص حقیقی یا حقوقی درگیر در دنیای اینترنت و شبکه اجتماعی مینماید.
جرایم رایانه ای چیست و چه مجازاتی را به دنبال دارد؟
امروزه با پیشرفت تکنولوژی و گسترش فضای مجازی شکل و ابزار ارتکاب جرم نیز تغییر کرده است. از سوی دیگر، نمی توان تاثیر استفاده از اینترنت و وسایل الکترونیکی از جمله رایانه و موبایل بر زندگی افراد را نادیده گرفت، به همین دلیل در سال های اخیر جرایم رایانه ای به مراتب افزایش پیدا کرده است. از این رو قانون گذار به منظور جلوگیری از ایجاد اختلال در این فضا، قوانینی را در این زمینه وضع کرده است. در ادامه به جزئیات بیشتر در این زمینه خواهیم پرداخت.
جرایم رایانه ای عبارت اند از جرائمی که در فضای مجازی رخ می دهند. به عبارت دیگر می توان گفت هر فعل یا ترک فعلی که در یا از طریق یا به کمک رایانه یا از طریق اتصال به اینترنت، چه به طور مستقیم یا غیرمستقیم رخ دهد و توسط قانون جرائم رایانه ای و اینترنتی ممنوع گردیده و برای آن مجازات در نظر گرفته شده باشد، جرم رایانه ای محسوب می شود.
بنابراین، با توجه به تعریف فوق جرایم رایانه ای را می توان به سه دسته تقسیم کرد :
۱. جرایمی که در آنها رایانه و تجهیزات جانبی آن موضوع جرم واقع می شود. مانند: سرقت، تخریب و غیره.
۲. جرایمی که در آنها رایانه به عنوان ابزار ارتکاب جرم به کار گرفته می شود که معمولا از طریق شبکه های رایانه ای و اینترنت رخ می دهد. مثل کلاهبرداری، جعل و سرقت رایانه ای.
۳. جرایمی که می توان آنها را جرایم سایبری نامید که در فضای مجازی به وقوع می پیوندد، اما
آثار آنها در دنیای واقعی ظاهر می شود. مانند نفوذ غیر مجاز، شنود غیر مجاز، انتشار ویروس، کرم های رایانه ای و غیره.
برخی معتقدند گوناگونی تعاریف ارائه شده از جرایم رایانه ای ناشی از اختلاف در دیدگاههاست.
برخی آن را ناشی از تفاوت در میزان دانش و آگاهی صاحب نظران میدانند، اما به نظر میرسد مشکلات موجود در تعریف جرم رایانهای بیشتر از ماهیت و گستره وسیع این جرم ناشی میشود.
مصادیق جرایم رایانه ای چیست؟
مصادیق جرائم رایانه ای در قانون جرائم رایانه ای فصل اول عبارتند از جرائم علیه محرمانه گی، دسترسی و شنود غیرمجاز، جاسوسی رایانه ای و در فصل دوم جرائم جعل رایانه ای، تخریب و اخلال داده ها و در فصل سوم به جرائم سرقت و کلاهبرداری کامپیوتری و در فصل چهارم تا ششم به بررسی جرائم علیه عفت و اخلاق عمومی و هتک حیثیت و نشر اکاذیب، مسئولیت کیفری اشخاص و در فصل هفتم به بررسی جرائم شرکت ها و مصادیق تشدید مجازات میپردازد.
دادگاه صالح برای رسیدگی به جرایم رایانه ای کدام است؟
سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که در صورت وقوع جرم کدام دادگاه مرجع صالح جهت رسیدگی به این نوع از جرایم محسوب می شود؟ برای پاسخ به این سوال می توان گفت مطابق مواد ۳۰ و ۳۱ قانون جرایم رایانه ای مصوب سال ۱۳۸۸، قوه قضاییه موظف است به تناسب ضرورت، شعبه یا شعبی از دادسراها، دادگاههای عمومی و انقلاب، نظامی و تجدیدنظر را برای رسیدگی به جرایم رایانهای اختصاص دهد.
در این زمینه قضات دادسراها و دادگاههای مذکور باید از میان قضاتی که آشنایی لازم به امور مربوط به رایانه را دارند، انتخاب شوند.
در این رابطه دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه ای و فناوری ارتباطات موسوم به دادسرای جرایم رایانه (ناحیه ۳۱ تهران) تنها مرجع فعال در زمینه رسیدگی به جرایم رایانهای است. این دادسرا مسئولیت رسیدگی به جرایم مربوط به تخلفات در حوزه فضای مجازی را به عهده دارد.
گفتنی است این دادسرای تخصصی با هدف رسیدگی به جرایم رایانه ای و فناوری اطلاعات و ارتباطات، رسیدگی به پروندههای شرکتهای هرمی و شکایات مربوط به جرایم ارتکابی در فضای مجازی ایجاد شده است.
فرد درگیر در جرایم رایانه ای در مواجهه بامسائل که از دنیای اینترنت و فضای مجازی ناشی شده است می تواند با به کارکیری قانون جرایم رایانه ای، قانون تجارت الکترونیکی، قانون مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیت غیر مجاز می نمایند، و قواعد و قوانین مربوط به مالکیت فکری اشخاص از جمله قانون حقوق پدید آورندگان نرم افزار های رایانه ای وتصویب نامه های مرتبط با برنامه جامع تجارت الکترونیک و آئین نامه های بانکداری الکترونیک، مقررات و ضوابط شبکه های اطلاع رسانی رایانه ای به همراه اتوماسیون نظام اداری اینترنت به حل و فصل مسائل مرتبط بپردازد.
جرایم رایانه ای چه مجازاتی را به دنبال دارد؟
جرایم رایانه ای نیز مانند هر جرم دیگری مجازاتی را به دنبال دارد. این مجازات در چارچوب قوانین جرایم رایانهای به شرح زیر تعیین شده است:
قانون تجارت الکترونیک قانون تجارت الکترونیک در تاریخ 1382/10/17 به تصویب مجلس شورای اسلامی ایران رسیده است. قانون تجارت الکترونیک مشتمل بر 81 ماده قانونی است و باب اول آن شامل چهار مبحث است که در مبحث اول و فصل اول به بررسی قلمرو و شمول قانون و در فصل دوم به تعریف کلمات و[ ادامه ]
حقوق جرائم اینترنتی، رایانه ای و دیجیتال (سایبری)
قانون جرایم رایانه ای – ماده 784 قانون مجازات اسلامی
22
شهریور
شهریور
قانون جرایم رایانه ای – ماده ۷۸۴ قوانین و مقررات مغایر با این قانون ملغی است. تحلیل – ماده ۷۸۴ قانون جرایم رایانه ای
حقوق جرائم اینترنتی، رایانه ای و دیجیتال (سایبری)
قانون جرایم رایانه ای – ماده 783 قانون مجازات اسلامی
22
شهریور
شهریور
قانون جرایم رایانه ای – ماده ۷۸۳ شماره مواد (۱) تا (۵۴) این قانون به عنوان مواد (۷۲۹) تا (۷۸۲) قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) با عنوان فصل جرایم رایانه ای منظور و شماره ماده (۷۲۹) قانون مجازات اسلامی به شماره (۷۸۳) اصلاح گردد. تحلیل – ماده ۷۸۳ قانون جرایم رایانه ای
حقوق جرائم اینترنتی، رایانه ای و دیجیتال (سایبری)
قانون جرایم رایانه ای – ماده 782 قانون مجازات اسلامی
22
شهریور
شهریور
قانون جرایم رایانه ای – ماده ۷۸۲ آیین نامه های مربوط به جمع آوری و استنادپذیری ادله الکترونیکی ظرف مدت شش ماه از تاریخ تصویب این قانون توسط وزارت دادگستری با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تهیه و به تصویب رئیس قوه قضائیه خواهد رسید. تحلیل – ماده ۷۸۲ قانون جرایم رایانه ای 1-ادله[ ادامه ]
حقوق جرائم اینترنتی، رایانه ای و دیجیتال (سایبری)
قانون جرایم رایانه ای – ماده 781 قانون مجازات اسلامی
22
شهریور
شهریور
قانون جرایم رایانه ای – ماده ۷۸۱ میزان جزاهای نقدی این قانون بر اساس نرخ رسمی تورم حسب اعلام بانک مرکزی هر سه سال یک بار با پیشنهاد رئیس قوه قضائیه و تصویب هیات وزیران قابل تغییر است. تحلیل – ماده ۷۸۱ قانون جرایم رایانه ای نرخ تورم برابر است با تغییر در یک شاخص[ ادامه ]
حقوق جرائم اینترنتی، رایانه ای و دیجیتال (سایبری)
قانون جرایم رایانه ای – ماده 780 قانون مجازات اسلامی
22
شهریور
شهریور
قانون جرایم رایانه ای – ماده ۷۸۰ در مواردی که سامانه رایانهای یا مخابراتی به عنوان وسیله ارتکاب جرم به کار رفته و در این قانون برای عمل مزبور مجازاتی پیشبینی نشده است، مطابق قوانین جزائی مربوط عمل خواهد شد. تبصره – در مواردی که در بخش دوم این قانون برای رسیدگی به جرائم رایانه[ ادامه ]
حقوق جرائم اینترنتی، رایانه ای و دیجیتال (سایبری)
قانون جرایم رایانه ای – ماده 779 قانون مجازات اسلامی
22
شهریور
شهریور
قانون جرایم رایانه ای – ماده ۷۷۹ کلیه مقررات مندرج در فصل های دوم و سوم این بخش علاوه بر جرائم رایانه ای شامل سایرجرائمی که ادله الکترونیکی در آنها مورد استناد قرار می گیرد نیز می شود. تحلیل – ماده ۷۷۹ قانون جرایم رایانه ای ماده ۷۷۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده)[ ادامه ]
حقوق جرائم اینترنتی، رایانه ای و دیجیتال (سایبری)
قانون جرایم رایانه ای – ماده 778قانون مجازات اسلامی
22
شهریور
شهریور
قانون جرایم رایانه ای – ماده ۷۷۸ چنانچه داده های رایانه ای توسط طرف دعوا یا شخص ثالثی که از دعوا آگاهی نداشته، ایجاد یا پردازش یا ذخیره یا منتقل شده باشد و سامانه رایانه ای یا مخابراتی مربوط به نحوی درست عمل کند که به صحت و تمامیت، اعتبار و انکارناپذیری داده ها خدشه[ ادامه ]
حقوق جرائم اینترنتی، رایانه ای و دیجیتال (سایبری)
فرد آگاه از حقوق جرائم اینترنتی، رایانه ای و دیجیتال (سایبری) بر اساس قوانین کامپیوتری و قوانین مرتبط با رفتارهای رایانه ای مبادرت به دفاع از حقوق سایبری خود یا اشخاص حقیقی یا حقوقی درگیر در دنیای اینترنت و شبکه اجتماعی مینماید.
جرایم رایانه ای چیست و چه مجازاتی را به دنبال دارد؟
امروزه با پیشرفت تکنولوژی و گسترش فضای مجازی شکل و ابزار ارتکاب جرم نیز تغییر کرده است. از سوی دیگر، نمی توان تاثیر استفاده از اینترنت و وسایل الکترونیکی از جمله رایانه و موبایل بر زندگی افراد را نادیده گرفت، به همین دلیل در سال های اخیر جرایم رایانه ای به مراتب افزایش پیدا کرده است. از این رو قانون گذار به منظور جلوگیری از ایجاد اختلال در این فضا، قوانینی را در این زمینه وضع کرده است. در ادامه به جزئیات بیشتر در این زمینه خواهیم پرداخت.
جرایم رایانه ای عبارت اند از جرائمی که در فضای مجازی رخ می دهند. به عبارت دیگر می توان گفت هر فعل یا ترک فعلی که در یا از طریق یا به کمک رایانه یا از طریق اتصال به اینترنت، چه به طور مستقیم یا غیرمستقیم رخ دهد و توسط قانون جرائم رایانه ای و اینترنتی ممنوع گردیده و برای آن مجازات در نظر گرفته شده باشد، جرم رایانه ای محسوب می شود.
بنابراین، با توجه به تعریف فوق جرایم رایانه ای را می توان به سه دسته تقسیم کرد :
۱. جرایمی که در آنها رایانه و تجهیزات جانبی آن موضوع جرم واقع می شود. مانند: سرقت، تخریب و غیره.
۲. جرایمی که در آنها رایانه به عنوان ابزار ارتکاب جرم به کار گرفته می شود که معمولا از طریق شبکه های رایانه ای و اینترنت رخ می دهد. مثل کلاهبرداری، جعل و سرقت رایانه ای.
۳. جرایمی که می توان آنها را جرایم سایبری نامید که در فضای مجازی به وقوع می پیوندد، اما
آثار آنها در دنیای واقعی ظاهر می شود. مانند نفوذ غیر مجاز، شنود غیر مجاز، انتشار ویروس، کرم های رایانه ای و غیره.
برخی معتقدند گوناگونی تعاریف ارائه شده از جرایم رایانه ای ناشی از اختلاف در دیدگاههاست.
برخی آن را ناشی از تفاوت در میزان دانش و آگاهی صاحب نظران میدانند، اما به نظر میرسد مشکلات موجود در تعریف جرم رایانهای بیشتر از ماهیت و گستره وسیع این جرم ناشی میشود.
مصادیق جرایم رایانه ای چیست؟
مصادیق جرائم رایانه ای در قانون جرائم رایانه ای فصل اول عبارتند از جرائم علیه محرمانه گی، دسترسی و شنود غیرمجاز، جاسوسی رایانه ای و در فصل دوم جرائم جعل رایانه ای، تخریب و اخلال داده ها و در فصل سوم به جرائم سرقت و کلاهبرداری کامپیوتری و در فصل چهارم تا ششم به بررسی جرائم علیه عفت و اخلاق عمومی و هتک حیثیت و نشر اکاذیب، مسئولیت کیفری اشخاص و در فصل هفتم به بررسی جرائم شرکت ها و مصادیق تشدید مجازات میپردازد.
دادگاه صالح برای رسیدگی به جرایم رایانه ای کدام است؟
سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که در صورت وقوع جرم کدام دادگاه مرجع صالح جهت رسیدگی به این نوع از جرایم محسوب می شود؟ برای پاسخ به این سوال می توان گفت مطابق مواد ۳۰ و ۳۱ قانون جرایم رایانه ای مصوب سال ۱۳۸۸، قوه قضاییه موظف است به تناسب ضرورت، شعبه یا شعبی از دادسراها، دادگاههای عمومی و انقلاب، نظامی و تجدیدنظر را برای رسیدگی به جرایم رایانهای اختصاص دهد.
در این زمینه قضات دادسراها و دادگاههای مذکور باید از میان قضاتی که آشنایی لازم به امور مربوط به رایانه را دارند، انتخاب شوند.
در این رابطه دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه ای و فناوری ارتباطات موسوم به دادسرای جرایم رایانه (ناحیه ۳۱ تهران) تنها مرجع فعال در زمینه رسیدگی به جرایم رایانهای است. این دادسرا مسئولیت رسیدگی به جرایم مربوط به تخلفات در حوزه فضای مجازی را به عهده دارد.
گفتنی است این دادسرای تخصصی با هدف رسیدگی به جرایم رایانه ای و فناوری اطلاعات و ارتباطات، رسیدگی به پروندههای شرکتهای هرمی و شکایات مربوط به جرایم ارتکابی در فضای مجازی ایجاد شده است.
فرد درگیر در جرایم رایانه ای در مواجهه بامسائل که از دنیای اینترنت و فضای مجازی ناشی شده است می تواند با به کارکیری قانون جرایم رایانه ای، قانون تجارت الکترونیکی، قانون مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیت غیر مجاز می نمایند، و قواعد و قوانین مربوط به مالکیت فکری اشخاص از جمله قانون حقوق پدید آورندگان نرم افزار های رایانه ای وتصویب نامه های مرتبط با برنامه جامع تجارت الکترونیک و آئین نامه های بانکداری الکترونیک، مقررات و ضوابط شبکه های اطلاع رسانی رایانه ای به همراه اتوماسیون نظام اداری اینترنت به حل و فصل مسائل مرتبط بپردازد.
جرایم رایانه ای چه مجازاتی را به دنبال دارد؟
جرایم رایانه ای نیز مانند هر جرم دیگری مجازاتی را به دنبال دارد. این مجازات در چارچوب قوانین جرایم رایانهای به شرح زیر تعیین شده است:
