وکیل دیه

وکیل دیه در برخورد با حوادث منجر به پرداخت دیه با تعریف دیه و انواع دیه و چگونگی تعیین و پرداخت میزان دیه و نرخ دیه مخصوصا در سال جاری 1402 سر و کار دارد و بدین منظور به توضیح هر یک از عناوین از منظر وکیل کیفری می پردازیم.

دیه از منظر وکیل چیست؟

از منظر وکیل اگر آسیبی به شخص دیگر چه عمدی چه غیرعمدی وارد شود، فرد ملزم به جبران آن خسارت یا پرداخت دیه است.

در مبحث آسیب‌های جسمی، مسئله قصاص و دیه مطرح می‌شود. قصاص به مقابله مثل آسیب در جرائم عمدی تعبیر می‌شود. در مواقع جرائم غیرعمدی، بحث دیه مطرح می‌شود. دیه، جبران خسارت بدنی با پرداخت مالی است. یکی از مهم‌ترین مجازات جرائم در قانون جزایی، دیه است. بر اساس ماده ۴۸۸ قانون مجازات اسلامی دیه، مقدار مال معین است که شرع اسلام برای جبران جنایات غیرعمدی، شبه عمد، خطای محض و جنایت عمدی (اگر قاضی اجرای حکم قصاص را عملی نداند) و نقص عضو مشخص می‌کند.اگر در شرع، میزان جبران خسارت مشخص شده باشد، دیه نامیده می‌شود؛ اگر این مقدار خسارت پرداختی، تعیین نشده باشد از اصطلاح «ارش» استفاده می‌شود.

تعریفی دیگر دیه از منظر وکیل کیفری

تعریف دیگر دیه از منظر وکیل کیفری به معنای این است که دیه به مجازات مالى یا نقدى اطلاق مى‏شود که در سه مورد باید پرداخت گردد:

اول، وقتى طرفین توافق کنند که مجرم به‌جای تحمل مجازات قصاص، به مجنى ‏علیه دیه بپردازد.

دوم، وقتی‌که در اجراى حکم قصاص، رعایت تساوى و تناسب میان مجازات و جرم ارتکابى ممکن نباشد، مثلاً مجرم فوت کرده باشد یا فاقد عضوى باشد که در بدن مجنى‏علیه مصدوم یا مجروح کرده و یا ازلحاظ درجه و اعتبار، بالاتر از مجنى‏علیه قرارگرفته باشد که در این صورت نیز اجراى اصل قصاص، عملى نیست.

 سوم، در مواردى که قتل یا ضرب‌وجرح غیرعمدى یا خطایی باشد که باز به‌جای اجراى مجازات قصاص، دیه پرداخت مى‏گردد.

انواع دیه از منظر وکیل کیفری چیست؟

انواع و میزان دیه از منظر وکیل کیفری بر اساس نوع آسیب وارده به انسان به انواع زیر تقسیم می شود.

دیه جان: آسیبی که با قصد و اختیار وارد می‌شود. بنا بر حکم شرع، این امر موجب حق قصاص برای آسیب‌دیده خواهد شد. فرد آسیب‌دیده می‌تواند از قصاص چشم‌پوشی کرده و دیه دریافت نماید.

دیه شبه عمد: فرد مجرم قصد ارتکاب جرم منجر به آسیب دارد ولی قصد او ارتکاب خود جنایت نیست.

خطای محض: نه قصد جنایت وجود دارد و نه انجام کار منجر به آن خسارت شده است.

نحوه دریافت دیه ناشی از سوانح رانندگی

چگونه میزان نرخ دیه از منظر وکیل کیفری

چگونگی میزان نرخ دیه از منظر وکیل کیفری ، امری مادی محسوب می‌شود. همانند هر امر مادی و مالی دیگری، نرخ و میزان دیه برای مجرم و مقصر حوادث از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود. به‌علاوه میزان دیه هرسال نسبت به سال قبل تغییر خواهد کرد. دلیل این تغییر نرخ دیه را می‌توان در نرخ تورم ایران یافت. با توجه به نرخ فزاینده تورم، هرسال قیمت دیه رشد می‌کند.

هرساله بعد از اعلام درصد تورم از سوی بانک مرکزی، قوه قضائیه نرخ دیه کامل انسان را تعیین می‌کند. سپس این نرخ دیه معین به ارگان‌ها و افراد اطلاع‌رسانی خواهد شد. طبق مجازات اسلامی، مبلغ دیه کامل انسان معادل نرخ روز ۱۰۰ شتر سالم خواهد بود. البته معیارهای جامعه امروزی نیز در تعیین مبلغ دیه دخیل هستند. البته به‌هرحال باید قیمت روز دیه را در نظر گرفت.

در هنگام بروز حوادث رانندگی و تصادفات، پزشکی قانونی میزان صدمات وارد به فرد را به دادگاه اعلام می‌کند. سپس دادگاه با توجه به نرخ دیه در آن سال و میزان آسیب‌های وارد شده به فرد، میزان خسارت جانی را تعیین خواهد کرد.

محاسبه مبلغ دیه در ماه ها و مکان های حرام از منظر وکیل کیفری

اگر رفتار مجرمانه و آسیب بدنی مثلاً تصادف رانندگی و خسارت جانی در ماه حرام یا در محدوده مکانی مکه صورت گیرد، از منظر وکیل کیفری قیمت دیه اینگونه محاسبه می‌شود که یک‌سوم دیه به مبلغ قیمت دیه در ماه‌های غیر حرام افزوده می‌شود و ماه های محرم، رجب، ذی‌القعده، ذی‌الحجه جزو ماه‌های حرام محسوب می‌شوند.

حوادث حج

همچنین از منظر وکیل اگر کسی در ماه عادی صدمه ببیند ولی در ماه حرام فوت شود، میزان دیه عادی بدون افزایش سهم ۱/۳ ماه حرام پرداخت می‌گردد. ولی اگر هر دوی آسیب و فوت در ماه حرام صورت گیرد، دیه تشدید شده و مطابق نرخ ماه حرام پرداخت خواهد شد.

نکات کاربردی در خصوص بیمه

نرخ دیه 1402 مصوب قوه قضائیه از نظر وکیل

از منظر وکیل و بنابر دستور العمل قوه قضائیه، مبلغ دیه سال 1402 را معادل 900 میلیون تومان اعلام شده است. البته دقیق‌تر باید گفت که این مبلغ دیه ماه غیر حرام 1402 است. مبلغ دیه کامل انسان در سال 1402 نسبت به سال 1401 با افزایش ۲۵ درصدی همراه بوده است. با توجه به‌حکم تشدید و تغلیظ دیه در ماه‌های حرام، مبلغ دیه در ماه‌های حرام 1402 برابر با یک میلیارد دویست میلیون تومان خواهد بود.همچنین مبلغ دیه در تعیین حق بیمه پایه بعضی بیمه‌ها نظیر بیمه شخص ثالث مدنظر قرار می‌گیرد.

نرخ دیه زن و مرد در تصادفات

بر اساس ماده ۱۰ قانون بیمه اجباری مصوب شده در سال ۱۳۹۵ در خصوص حوادث رانندگی، شرکت بیمه‌گر موظف است که مبلغ خسارت را بدون در نظر گرفتن جنسیت و دین به زیان دیدگان پرداخت کند. به عبارتی دیه زن و مرد در این شرایط یکسان است.

جهت مشاهده نتایج پرونده های موفق در رابطه با ضرب و جرح عمدی و دیه کلیک نمایید.