در این مقاله به تعریف نشر اکاذیب و بررسی ابعاد آن از دیدگاه حقوق کیفری خواهیم پرداخت:

به‌موجب ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی اگر شخصی به‌قصد ضرر زدن به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا تشویش مقامات رسمی با هر وسیله چاپی، خطی یا به‌وسیله شکوائیه یا لایحه یا گزارش با امضا یا بدون امضاء اکاذیبی را اظهار نماید یا به‌قصد ضرر به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی اکاذیبی را به‌صورت رسمی یا تلویحی به دیگری نسبت دهد یا آن را منتشر نماید اعم از اینکه از این طریق به دیگری ضرر مادی یا معنوی وارد شود یا نشود علاوه بر اعاده حیثیت درصورتی‌که ممکن باشد به ۲ ماه تا ۲ سال حبس و یا شلاق تعزیری تا ۷۴ ضربه محکوم می‌شود.
اکاذیب جمع کلمه کذب و در فقه اسلامی به معنی خبر دادن از چیزی برخلاف حقیقت می‌باشد. تشویش اذهان عمومی در رفتار فردی است که علیه مسئولین نظام حاکم نوشته یا صحبتی انجام دهند که باعث ناراحتی افکار عمومی گردد.
آزادی بیان به‌عنوان یکی از شاخصه‌های قانون اساسی موردحمایت قانون‌گذار ایران قرار گرفته است ولی اگر بیان و گفتار موجب تشویش اذهان عمومی گردد ممکن است با اتهام نشر اکاذیب مورد تعقیب واقع گردد هرچند گفته یا بیان موجب تشویش اذهان عمومی برخلاف حقیقت نباشد.
همچنین مطابق ماده ۱۸ قانون جرائم رایانه‌ای یا ماده ۷۴۶ قانون مجازات اسلامی اگر کسی به‌قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی و به‌وسیله سامانه رایانه‌ای یا مخابراتی اکاذیبی را منتشر نماید و یا به‌وسیله سامانه رایانه‌ای یا سامانه مخابراتی اکاذیبی را در دسترس دیگران قرار دهد. و یا با قصد تشویش اذهان عمومی یا تشویش اذهان مقامات رسمی اعمالی را برخلاف حقیقت راسا یا به‌عنوان نقل‌قول به شخصی حقیقی یا حقوقی و به‌طور تلویحی یا صراحتاً نسبت دهد اعم از اینکه از این طریق ضرر مادی یا معنوی وارد شود با نشود علاوه بر اعاده حیثیت در صورت امکان به حبس از ۹۱ روز تا ۲ سال یا جزای نقدی ۵۰۰ هزار تومان تا ۴ میلیون تومان و یا به هر دو مجازات حبس و جزای نقدی محکوم خواهد شد.
همچنین مطابق ماده ۷۰۰ قانون مجازات اسلامی اگر کسی به‌وسیله نظم یا نثر یا به‌صورت مکتوب یا به‌صورت شفاهی هجویه را منتشر یا دیگری را هجو نماید به ۱ تا ۶ ماه حبس محکوم می‌گردد.
هجویه شعری است که بر اساس آن مطابق آن فردی نکوهشت شده یا مورد دشنام قرار می‌گیرد.
نظم یا شعر نوشته‌ای است که در آن فعل و فاعل در جای خود قرار نمی‌گیرد و نوشته‌ها به‌صورت آهنگین می‌باشد و نثر نوشته‌ای است که به‌صورت آهنگین نبوده و فعل، نهاد و … در جای خود قرار می‌گیرد.